‘Gemeente Rotterdam, geef Rotterdamse leraren een villa’

Met de gemeenteraadsverkiezingen voor de deur vonden leerlingen van Schreuder College Slinge het de hoogste tijd om gemeenteraadsleden uit te nodigen op het speciaal onderwijs. Speciaal voor deze gelegenheid hadden leerlingen een diner en debat voorbereid. Door een aantal pittige stellingen leerden de verschillende partijen de leerlingen en het speciaal onderwijs beter kennen.

Onze leerlingen zijn onze beste ambassadeurs. Dat bleek wel tijdens het diner&debat op het Schreuder College Slinge. De Rotterdamse raadsleden van acht fracties waren na afloop zeer onder de indruk van de verhalen van de leerlingen van het Schreuder College Slinge.

Onomwonden stelde Andrew aan het begin van de avond ten overstaan van een goed gevulde aula dat het Schreuder College Slinge ‘gewoon de leukste school’ is. Hij heette iedereen welkom en vatte kort en bondig  samen op wat voor een school hij zit en waarom. ‘Het is hier lekker rustig.’

Rotterdamse raadsleden onder de indruk van leerlingen speciaal onderwijs 

Heel wat gekost

Daarna volgde Shanaila. Vierdejaars en bijna klaar om naar het MBO4 te gaan. ‘Het heeft me heel wat gekost om hier te komen’, gaf ze eerlijk toe. ‘In een gesprek zei de schoolleider tegen mij: probeer het gewoon. En dat ben ik gaan doen. Ik had het niet gekund zonder de steun die ik hier heb gekregen.’

Ze zit nu twee jaar op Slinge en voelt zich als een vis in het water. ‘Ik ben als persoon heel erg gegroeid. En daar ben ik heel erg blij mee.’ De zeven stappen van Covi – waar de Horizon-scholen mee werken – bleken stevig ingebed. Genodigde Els Rietveld van de CED-groep werd hierdoor gegrepen en opperde dat aan deze methode landelijk meer ruchtbaarheid moet worden gegeven.

Pak je eigen regie

Terwijl Shanaila haar succesverhaal  afrondde, straalde schoolleider Nashra Moenna. ‘Hier staan wij voor!’, benadrukt ze als ze de aanwezige raadleden toespreekt. Over het gesprek met Shania zegt ze: ‘Ik heb toen tegen haar gezegd: Pak je eigen regie! En nu mag ze naar het MBO4!’

Na het delen van de ervaringen volgde een rondleiding, die door de leerlingen werd verzorgd. In groepjes dwaalden de genodigden door de school. Langs het technieklokaal, de keuken, het restaurant. De leerlingen vertelden ondertussen over hun dromen en ambities. De een kon goed koken en wil kok worden. Een eigen restaurant? Ja! Waarom niet? De ander kon goed voetballen en heeft de jeugdopleiding van Feyenoord in het vizier.

Deze school is het beste

En dan was er ook nog Benita, die naar de theaterschool gaat. Stuk voor stuk talenten. Met adhd. Of odd. Of beide. Maar wat maakt het uit? Over een ding waren ze alle drie stellig: deze school is voor hen het beste.

Van het diner werd gesmuld. De leerlingen en docenten zaten verspreid door de ruimte, aan tafel met de raadsleden. De dialoog begon daar al en er werden al concrete adviezen gegeven. Hoewel de leerlingen het in het begin spannend vonden, was het ijs nu volledig gebroken.

Schuld en armoede

En dat was te merken tijdens het debat. In de eerste stelling werd onder andere het probleem van schuld en armoede besproken. Opvallend en tegelijkertijd schrokkend was dat de leerlingen er niet eens meer van opkijken als ze hiermee worden geconfronteerd. ‘Het is niet iets raars voor ons als iemand schulden heeft’, aldus Benita. ‘Het is voor sommige leerlingen een probleem om het openbaar vervoer te betalen als we ergens naartoe willen met de klas.’

Er werd aangedrongen op meer voorlichting over schuld en het voorkomen daarvan vanuit de gemeente. De leerlingen zijn hier voorstander van. Sterker, ze stelden voor om er een les aan te wijden en elke week terug te laten komen. ‘Dan heb je ook geen onderscheid en voelt niemand zich aangesproken.’

Minder regelzuchtig

Jimmy Smet, intern begeleider op het Schreuder maar op deze avond achter de tafel met zijn ‘GroenLinks-pet’ op, onderschreef dat op zijn school ‘armoede als iets vanzelfsprekends wordt gezien’.  Hij stelde dat vanuit de gemeente minder regelzucht moet zijn om abonnementen voor het leerlingenvervoer te regelen. ‘Of geef een vergoeding voor een fiets.’

Onderwijs collega Robbert van Vliet viel hem bij. ‘De leerlingen hier hebben geen realistisch beeld van wat ze kunnen en gaan verdienen. Dan vraag ik: wat wil je worden? ICT’er, en ik begin met een salaris van 2000 euro per maand. Ik zeg dan: nou, ga maar uit van 1300, 1400 euro uit. Dan trekken we daar de huur vanaf en vaste lasten; tja dan blijft er niet veel meer over. Onze leerlingen willen echter niet voor 3,90 euro per uur ergens staan afwassen. Maar de criminaliteit hier op Rotterdam Zuid is groot. Als we langer wachten met ingrijpen, wordt het verschil tussen arm en rijk steeds groter.’

Een villa voor Rotterdamse docenten

Bij de tweede stelling werd even gelachen en geapplaudisseerd. Er werd gesteld dat de gemeente Rotterdam – in navolging van Amsterdam dat huisvesting regelt voor leerkrachten – Rotterdamse docenten een villa zou moeten geven. Dit om het beroep van leerkracht aantrekkelijker te maken en afgestudeerde PABO-docenten in de stad te houden.

Leerling Raoul sloeg hier meteen op aan. Hij weet wat het lerarentekort inhoudt. Grotere klassen dan wenselijk en uiteindelijk naar huis worden gestuurd, omdat er wegens ziekte geen leerkracht is. ‘Speciaal onderwijs is anders. Het is zwaar werk.’

Tekort aan vakdocenten

Pascal, die van het Schreuder College Tabor, aanwezig was, merkte op dat er vooral een tekort is aan specifieke leraren. Vakdocenten dus. ‘Als we geen scheidkundeleraar hebben, kunnen we ook geen proefjes doen. We leren de lesstof uit de boeken, maar je kunt het niet testen.’

De aanwezige partijen (VVD, CDA, PvdA, D66, GroenLinks, Stadinitiatief Rotterdam, PvdD en SP) zijn bekend met het lerarentekort. Het merendeel vindt dat het salaris van docenten op voortgezet speciaal onderwijsscholen gelijk moet worden getrokken met het reguliere voortgezet onderwijs. Alleen is dat aan de landelijke politiek. Christine Zandberg van het CDA is eerlijk: ‘Een groot deel van de problemen kunnen wij niet oplossen vanuit de gemeente.’

Vakdocenten laten speciale scholen links liggen

Martijn van Kordelaar, directeur VSO bij Horizon, schetste voor de zekerheid het sombere toekomstbeeld als hier niks aan wordt gedaan. Hele profielen op VSO’s kunnen niet meer worden gegeven omdat vakdocenten de speciale scholen links laten liggen. ‘Kunnen wij die docenten niet meer binnenhalen, dan verdwijnt het diplomagericht werken, is er geen vervolgonderwijs meer mogelijk en stopt het dus gewoon hier voor onze leerlingen.’

Aparte cao speciaal onderwijs

Benita, die de eerste twee jaar op een reguliere middelbare school VWO deed, maar daar vastliep vanwege adhd en nu op Slinge excelleert: ‘Dat zou erg jammer zijn. Het gaat dan weer ten koste van ons.’  De partijen leken de noodkreet te horen. D66 opperde meer assistenten in de klas, terwijl Stadsinitiatief Rotterdam aan een aparte cao dacht voor het speciaal onderwijs. De SP wilde dat de scholen specifiek zouden gaan aangeven wat er nodig is: ‘En wij moeten vanuit de gemeente 

Zorg in de klas

Bij de derde stelling werd opgeroepen zorg in de klas al te bieden in het basisonderwijs. Martijn van Kordelaar: ‘Kwetsbare leerlingen moeten na groep acht naar reguliere middelbare scholen; alsof dan ineens de problemen weg zijn. Dat klopt niet. Ook daar komen deze leerlingen weer in de problemen.’

Een bekend verhaal voor Shanaila. ‘Ik had gedragsproblemen op de basisschool, was erg agressief. Ik kon ook niet goed mee met de lesstof, me concentreren in een grote klas was moeilijk. Als er in groep 7 of 8 al goed naar mij was gekeken, had ik niet naar een gewone middelbare school  gehoeven, maar naar een school als Slinge. Ik vind het hier veel fijner, heb hier veel meer geleerd dan in die twee jaar op het regulier.’

Ze vertelde dat ze op het regulier zo vastliep en dat ze thuis kwam te zitten. Met een depressie als gevolg. ‘Dat had niet nodig geweest als ik hier meteen naartoe was gegaan. Ik kwam hier met een achterstand binnen.’

Ontschotting van zorg- en onderwijs budget

Vanuit het publiek pleitte Els Rietveld van de CED-groep bij de gemeente voor ‘ontschotting’ van het zorg en onderwijsbudget, zodat zorg in de klas gemakkelijker kan worden gerealiseerd.

Tabor-leraar Koen Istha wees op een pilot op zijn school. Daar zit nu een psycholoog, bekostigd vanuit de gemeente. ‘Het is een succes. De leerlingen voelen zich veilig op school en kunnen hun verhaal kwijt bij een onafhankelijk persoon.’ Hij vroeg of de proef kan worden voortgezet.

De debattijd vloog voorbij, maar niemand wilde eigenlijk stoppen. De leerlingen belden hun ouders op en mochten nog even blijven.

Cluster zorg en onderwijs

Van onderwijsbestuurder Mariette van Leeuwen kregen de raadsleden een waardevolle tip mee. ‘Kijk eens naar hoe de zorg in de wijk is georganiseerd. Om onze leerlingen heen staan alleen al 48 wijkteams. En overal is er grote werkdruk. Stop met het verspreiden van al dat geld, breng de zorg in de school. Dan is iedereen gelukkig, hebben we een win-win situatie voor de leerling. Ik zeg: cluster de zorg en het onderwijs!’ Deze tip wordt door veel partijen omarmt. De toekomst zal uitwijzen of het advies ook wordt gebruikt….

Over de laatste stelling over het onderhoud van schoolgebouwen en dat er gemeenschappelijke ruimten moet komen, waren de partijen kort. In de afgelopen periode is 260 miljoen euro vrijgemaakt voor achterstallig onderhoud. Iedereen was het ermee eens dat zo’n bedrag opnieuw nodig is om alles op orde te krijgen.

De leerlingen werden na afloop gecomplimenteerd door de raadsleden, docenten en andere genodigden. Een ding was duidelijk: op Slinge kreeg het speciaal onderwijs op deze avond een stem.

Steun leraren in het speciaal onderwijs, teken de petitie

Horizon trekt samen met Altra, Leo Kanner, Kolom, Yulius en Pelysier op om een vuist te maken voor het speciaal onderwijs. Jullie kunnen je steentje hierin bijdragen door de petitie voor ijzersterke leerkrachten in het  SO te tekenen.

De handtekeningen zullen in het voorjaar aan de Tweede Kamercommissie Onderwijs worden aangeboden.