Schuldhulpverlening combineren in jeugdhulp

In februari gaat het experiment Schuldhulp van start. Veel jongeren en/of gezinnen die te maken krijgen met jeugdhulp kampen met schulden. Als de jeugdhulp stopt, is de schuldenproblematiek vaak niet opgelost. Schulden kunnen bijdragen aan zowel fysieke als psychische problemen.

Geldzorgen kunnen invloed hebben op iemands geduld, tolerantie, aandacht, toewijding en geheugen. Deze veranderingen kunnen leiden tot onverstandige beslissingen, onzorgvuldigheid, afwezigheid, impulsiviteit en/of kortzichtig gedrag.

Aanhouden problemen door schulden

Bovendien kunnen schulden ook van invloed zijn op de ontwikkeling van jongeren, met chronische gevolgen van dien. Wanneer kinderen van jongs af aan geconfronteerd worden met armoede en schulden, is de kans groot dat er een negatief effect optreedt op de ontwikkeling van het brein. Dit kan later problemen geven als het gaat om financiële zelfredzaamheid.

Ook vergroot het de kans op een slechtere woonomgeving met meer geweld in de buurt, wat op zijn beurt weer een negatieve invloed heeft op het hulpverleningsresultaat op kortere of langere termijn. 

Methode die schuldenproblematiek vermidert

Het ontwikkelen en toetsen van een methode om schuldenproblematiek te verminderen en in de toekomst te voorkomen, en daar waar noodzakelijk in jeugdhulptrajecten te integreren, zodat het effect van de behandeling niet door problemen met schulden vermindert, of teniet wordt gedaan. 

Het resultaat voor een jongere of gezin

Oplossen van bestaande schulden, het voorkomen van toekomstige schulden en het versterken van de financiële zelfredzaamheid. Dat willen we bereiken door maatwerk, het verbreden van de aanpak en het voorkomen van terugval.

Het resultaat voor de maatschappij

Het verbeteren van de samenwerking met het sociale wijkteam, de schuldhulpverlening en overige jeugdhulpaanbieders. We willen het aantal mensen met schulden verlagen, terugval voorkomen en ervoor zorgen dat jeugdhulp meer oplevert voor een jongere of een gezin.

Onze vraag: Hoe kan schuldhulpverlening effectief in jeugdhulptrajecten worden opgenomen? 

Om wie gaat het?

Veel jongeren en/of gezinnen die jeugdhulptrajecten volgen, kampen met schuldenproblematiek. Deze groepen van de maatschappij hebben het meest te maken met schulden:

• huishoudens met een netto-inkomen van minder dan 2000 euro.
• jongeren.
• alleenstaanden met kinderen en paren met kinderen.
• niet-westerse allochtone mensen
• gezinnen in een gezinsopname
• jongeren die ambulante jeugdhulp (zowel begeleiding als behandeling) ontvangen.

Mogelijke denkrichtingen in de pilot

Is het mogelijk om (psychologische) behandeling te integreren in jeugdhulptrajecten om uitvoerende regelfuncties in de hersenen te versterken ( denk aan planning, aandacht, werkgeheugen, gedrag en organiseren van je gedrag) en bij jongeren/gezinnen financiële zelfredzaamheid te ontwikkelen?

Kan het geven van financieel onderwijs mensen helpen om gezondere keuzes te maken? Training van vaardigheden door een persoonlijke coach kan jongeren en gezinnen helpen in de toekomst minder impulsief te reageren op verleidingen en goede financiële keuzes te maken, bijvoorbeeld bij het afsluiten van leningen en het sparen voor een financiële buffer.

Als we ouders en opvoeders actief betrekken bij de hulpverlening, zorgt dit er dan voor dat het gat tussen sociale en financiële problemen worden verkleind? Deze denkrichting is in lijn met de doelstellingen van de decentralisatie om vanuit één gezin, één plan, één regisseur maatwerk aan te bieden.

Een denkrichting is om een test-case te ontwikkelen waarbij de instelling tijdelijk als intermediair optreedt. Ze neemt de schuld op zich, staat borg voor de jongeren, tienermoeders of gezinnen, onderhoudt contact met de schuldeiser en stimuleert tegelijktijdig de jongeren of het gezin met een stevig pakket van maatregelen de problemen op te lossen. Bij deze maatregelen wordt ook begeleiding geboden.