Wat is jeugdhulp?

Jeugdhulp in Nederland: alle feiten voor ouders op een rij

Er zijn tijden dat je als ouder zijnde met je handen in het haar zit. Je hebt al zoveel geprobeerd en toch loopt het niet lekker binnen je gezin. Wellicht heeft je kind gedragsproblemen, of misschien zijn er meerdere gezinsleden die niet goed in hun vel zitten. Hoe moet je als opvoeder hier een weg in vinden? Gelukkig sta je er niet alleen voor en zijn er meerdere mogelijkheden tot het krijgen van hulp. In Nederland kan je namelijk jeugdhulp aanvragen, met als doel dat je gezin weer in een rustiger vaarwater terecht komt.

Wat is jeugdhulp?

Als het niet lekker loopt binnen een gezin, opgroeien of opvoeden niet vanzelf gaat, of er andere problemen spelen, kunnen kinderen en ouders gebruik maken van jeugd- en opvoedhulp. Voor jeugdhulp zijn een aantal organisaties in het leven geroepen zoals het Centrum voor Jeugd en Gezin. Ook kun je denken aan wijkteams, zorgloketten en andere hulpverlenende instanties. Hulpverleners bieden jeugdhulp altijd in overleg met de ouders of opvoeders, school en/of de kinderopvang, waardoor je als ouder betrokken wordt bij het hele proces.

Jeugdhulp komt in vele vormen, denk bijvoorbeeld aan:

• Individuele hulp;
• Gezinshulp;
• Ambulante jeugdhulp van het lokale team;
• Begeleiding thuis bij problemen in het gezin (ambulante jeugdhulp);
• Pleegzorg (hulp door pleegouders);
• Jeugdzorgplus (hulp voor jongeren met ernstige problemen);
• Hulp in een instelling voor jeugd- en opvoedhulp;
• Jeugd-ggz (hulp voor kinderen met psychische problemen);
• Jeugdzorg voor kinderen met een verstandelijke beperking;
• Ondertoezichtstelling en voogdij/jeugdbescherming;
• Jeugdreclassering.

Alle soorten hulp hebben het uitgangspunt om kinderen (of jongeren) en hun ouders weer in hun kracht te zetten, zodat het gezin in rustiger vaarwater terecht komt.

Wanneer is jeugdhulp noodzakelijk?

Er zijn verschillende redenen waarom jeugdhulp noodzakelijk kan zijn. Meestal begint het bij problemen op school, de kinderopvang of thuis. Vaak komt het voor dat er op meerdere plekken en levensgebieden problemen spelen. De meeste ouders van kinderen die jeugdhulp nodig hebben, lopen tegen het probleem aan dat ze in hun eentje de opvoeding niet meer kunnen bolwerken.

De mate van problemen scheelt natuurlijk per gezin, maar onderstaande problemen zijn een goed uitgangspunt waarbij het verstandig is om jeugdhulp in te schakelen:

• Van dwars gedrag tot gedragsstoornis;
• Van kattenkwaad tot delinquentie;
• Van druk kind tot ADHD;
• Van bang tot angststoornis;
• Van dip tot depressie;
• Van plagen tot pesten;
• Van geen zin hebben in school tot schooluitval;
• Van experimenteren met tot misbruik van middelen;
• Van ongezonde levensstijl tot obesitas;
• Van sociaal onhandig tot autisme;
• Van moeilijk lerend  tot een lichte verstandelijke beperking.

Ouders lopen regelmatig tegen de volgende problemen in de opvoeding aan:

• Kinderen hebben moeite mee te komen op school of hebben al een grote achterstand;
• Je kind uit onmacht een corrigerende tik geven of misschien wel mishandelen;
• Onzekerheid over de opvoeding;
• Van beginnende opvoedproblemen tot complexe situaties;
• Je kind is niet veilig gehecht of erg onzeker bij anderen;
• Je kind heeft een gameverslaving of een andere verslaving;
• Jij en je partner hebben constant ruzie of jullie zitten in een vechtscheiding.

Loop je als ouder dus tegen opvoedproblemen aan? Vertoont je kind lastig gedrag? In al deze gevallen mag je jeugdhulp aanvragen.

Waar kan je voor jeugdhulp terecht?

Nu het helder is of je gezin recht heeft op jeugdhulp, leeft wellicht de vraag hoe je deze aanvraagt. Waar kun je precies terecht?

Voor jeugdzorg, jeugdhulp en ondersteuning bij opvoeding van je kinderen, kan je terecht bij je gemeente. Gemeenten geven advies over jeugdhulp en zorgen voor de toegang tot de jeugdhulp. Zij bekijken samen met het kind welke hulp het beste is. De gemeente zorgt ervoor dat de kinderen de gekozen hulp ook daadwerkelijk krijgen. Hierbij kun je denken aan de volgende mogelijkheden:

• Het kind krijgt mogelijk jeugdhulp van een jeugdteam in de wijk of een sociaal wijkteam; of van hulpverleners bij een Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG).
• Het kan ook zijn dat je al een doorverwijzing van een arts kreeg. Dan krijgen zowel jij als je kind direct toegang tot jeugdhulp.

Wanneer je jeugdhulp wil aanvragen, kun je ook naar je huisarts. Die weet goed de weg binnen het doolhof van hulpverleners en kan je helpen bij de aanvraag. 

Jeugdhulp of jeugdzorg?

Veel ouders vinden het verwarrend om de termen jeugdhulp en jeugdzorg door elkaar te horen. Er is een reden waarom deze verwarring is ontstaan. Voorheen werd jeugdhulp namelijk geregeld door de overheid, maar sinds een aantal jaar is deze zorg naar de gemeenten gegaan. Met het overgaan naar de gemeenten wordt het begrip jeugdzorg gebruikt als verzamelnaam voor jeugdhulp, jeugdbescherming en jeugdreclassering.

Bij jeugdhulp gaat het dus om alle vormen van hulp en ondersteuning zoals opvoedvragen, opvoedhulp en de jeugd-ggz. Deze vormen van hulp kunnen variëren van licht ambulant (vanuit een wijkteam), tot en met intensieve, zeer gespecialiseerde zorg.

Het kan misschien wat onwennig voelen om hulp in te schakelen. Weet echter dat je niet alleen bent en dat de verschillende instanties er zijn om jou en je kind(eren) goed op weg te helpen.